فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 3، شماره 1، بهار 89 ، شماره پی در پی 7

مقایسه سبک تأویل احمد غزالی و ابوالفضل رشیدالدین میبدی

صفحه (0 - 0)
فاطمه مدرسی،طاهر لاوژه
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
متون مقدّس مهمترین منبع برای شناخت احکام و معارف اسلامی به شمار می آیند؛ امّا درباره چگونگی فهم این متون میان صاحب نظران اختلاف عقیده وجود دارد و هر گروهی از دیدگاه خاص خود به آنها نگریسته اند. چنان که تأویل عارفانه به جنبه های باطنی و معنوی متون قدسی و کشف اسرار و اشارات آن میپردازد. به این معنا که عرفا با دیدگاهی متفاوت از سایرین، شیوه صحیح فهم متون مقدّس را از طریق باطن، امر ممکن دانسته اند. و درصدد فهم متون از راه تأویل برآمده اند. صوفیّه برای تأویل از ظواهر عبارات فراتر رفتند و به بواطن امور توجّه نمودند و رمز و رازهای متون وحیانی را در قالب اشاره برای اهل آن بیان داشتند.پژوهش حاضر به بررسی و تطبیق سبک احمد غزّالی و ابوالفضل رشید الدین میبدی بر اساس قواعد و ضوابط تأویل میپردازد و دیدگاههای تأویلی آنان را با اصول موجود در هرمنوتیک جدید مورد مقایسه قرار میدهد. آیا میتوان گفت که میان آرای تأویلی احمد غزالی اشتراک و یا تفاوتی با آرای تأویلی میبدی وجود دارد؟ برآیند تحقیق در پاره ای موارد نشان از وحدت سبک تأویل غزالی و میبدی و حتی هرمنوتیک جدید دارد. نگارندگان علاوه بر یافتن برخی اشتراکات در دیدگاه های احمد غزّالی و میبدی، مواردی در سبک غزالی در تأویل یافتند که منحصر بخود اوست که با شیوه های رایج دیگران، از جمله تأویلات رشید الدین میبدی و نیز اصول تأویل در هرمنوتیک جدید، تفاوت بیّن و آشکاری دارد.

کلمات کلیدی
تأویل و تفسیر , زبان , احمد غزالی , رشید الدین میبدی , مقایسه و تطبیق , هرمنوتیک جدید